De stoelendansmethode bij reorganisaties houdt kortweg in (i) verval van een volledige functiegroep met als gevolg boventalligheid van de werknemers in die functie, (ii) het creëren van een nieuwe functie, (iii) waarop werknemers in principe moeten solliciteren. Oftewel: er wordt gewisseld van stoel en er zijn na een ronde vaak minder stoelen beschikbaar.
Drie misverstanden over stoelendansen:
Het afspiegelingsbeginsel is dan nooit van toepassing, want de gehele functiegroep vervalt.
Je kunt altijd zelf kiezen wie het meest geschikt is voor de nieuwe functie.
Je hoeft dit niet nader te onderbouwen.
Wat moet je echt weten over stoelendansen?
Controleer of sprake is van een uitwisselbare functie. Is het antwoord ja, dan geldt het afspiegelingsbeginsel wel: bepaal het aantal arbeidsplaatsen op de nieuwe functie. Is er voor iedereen plek, dan volgt automatische plaatsing. Is er niet voor iedereen plek, dan wordt dus afgespiegeld.
Pas de juiste kaders toe als er geen sprake is van een uitwisselbare functie. Dit lees je onder andere terug in de uitvoeringsregels van het UWV. Effectief ga je het afspiegelingsbeginsel dan deels toepassen bij de herplaatsing van werknemers. Zorg voor:
Sollicitatie met duidelijke criteria voor geschiktheid: je kunt een sollicitatieproces inrichten. Gebruik objectieve, meetbare criteria om te bepalen wanneer werknemers geschikt zijn. Dit is ook essentieel om willekeur te voorkomen.
Beperkte mogelijkheid bij overlap van taken: je vrijheid om de functie aan te bieden aan de kandidaat die het meest geschikt is, wordt beperkt als een functie geheel vervalt en delen van die functie (taken) terugkomen in een nieuwe functie. Dan geldt namelijk dat je de geschikte werknemers van wie de taken terugkomen, moet plaatsen op basis van omgekeerde afspiegeling. Andere geschikte werknemers komen pas daarna in aanmerking, als er nog plekken over zijn.
Zorg voor een zorgvuldige voorbereiding en doordenking. Draag zorg voor transparantie, documentatie en heldere communicatie ter voorkoming van langdurende discussies. Succesvol en slim reorganiseren is mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan onderbouwde, duidelijke verschillen tussen de oude en nieuwe functies.